KAMELEONS EN VLEERMUIS |
||
---|---|---|
|
De teksten van Soeroto indrukwekkend, confronterend, scherp en mooi in taal gebruik. Een goedgekozen fabel, sterk geactualiseerd waarbij de keuze voor de Wayang vorm een goede zet was.
Synopsis
DE KAMELEONS EN DE VLEERMUIS
Kinderen spelen bij een boom. Plots valt er een kameleon uit de boom, die zich nog net het vege lijf weet te redden. "De kameleons en de Vleermuis" is een fabel van de Javaanse schrijver Raden Mas Noto Soeroto. Soeroto was in de periode voor de twee wereldoorlog vice-voorzitter van het Nederlands Indisch verbond en bevond zich in een onbegrepen midden positie tussen aanhangers van de Indonesische onafhankelijkheidsbeweging en de behoudende koloniale krachten. De fabel is in de voorstelling ingebed in een Wayang-Kulit spel. De fabeldieren staan voor een in versufte toestand terechtgekomen Panakawan-clowns Semar, Petruk en Gareng. De voorstelling is een competentiestrijd over wie het verhaal het best kan vertellen tussen de muzikale dalang en de verteller, die steeds flarden van toespraken inzet om zijn thematiek onder de aandacht te brengen.
Muzikant/verteller: Rudy Tuhusula Teksten
Ik voel het spreken over mijn dichterschap als een noodzakelijk kwaad. Enkele landgenoten-tegenstanders, beschouwen mij als een overloper, een Nederlander, een verzenmakende nietsnut. Er zijn ook Nederlanders, die mijn hollandse verzenmakerij, of mijn zogenaamde vernederlandsing, voor de oorzaak aan zien van mijn in hun ogen foutieve denkwijze in politiek. Men verwijt mij dat ik èn het donker èn het licht te vriend tracht te houden. Niets is minder waar: ik hoor noch de dag, noch de nacht toe, doch daarvan willen zij niet weten. Kijk beste vrienden: als zij zulke slechte menselijke eigenschappen in ons menen te herkennen en ons daarom verfoeiden, zou dat nog te begrijpen zijn. Maar in de grond van de zaak houden zij ons - juist om hun eigen tweeslachtigheid - voor slim, verstandig en zelfs wijs. Een vertelling, als een vlechtwerk van muziek, tekst. Vertaalslag van de discrepantie tussen de Nederlandse en Indonesische leef- en denkwereld, westers bewustzijn en oosterse ziel. Deze fabel gaat interactie aan met de clownsscene uit de Wayang Kulit. In deze entr’acte daalt de oude Javaanse god Semar als clown, met zijn twee zoons, Petruk en Gareng af naar de aarde. Zij nemen de actuele politieke en sociale situatie op de korrel wordt genoem. In De Kameleons en De Vleermuis is de vleermuis een ïncarnatie van Semar. en zijn zoons zijnals kameleons ontheemd geraakt en ontevreden in het koude Noorden. Muzikant Rudy Tuhusula sppelt in de rol van dalang. Beweger Charley Barnaart, als schrijver Soeroto zelf, houdt een aantal van zijn erudiete, en ooit bewierookte toespraken. Hij gaat de competentiestrijd aangaat met de dalang, de artistieke vertegenwoordiger van de oosterse cultuur. Uiteinelijk transformeert de schrijver Soeroto in een vleermuis, een wijsgerige hoedanigheid naar zijn eigen zelfbeeld is. Het idioom van de voorstelling ontstond uit de ontmoeting van traditionele muzieksoorten en westerse gecomponeerde en geïmproviseerde muziek. In dans dans, muziek begeeft geactualiseerde tekst zich in traditionele structuur en onstond er een nieuwe vorm waardoor de vertaalslag voelbaar en transparant werd.
Baanbrekend en actueel, Iintrigerende sfeer in verfijnde, precieze vorm, vooral in werking van licht, beweging en stemgebruik. Heel verrassende actualisering binnen intrigerende muziek. | |