Bureau Nieuwe Cultuur
MUZIEKATELIER
 
Muziekpagina
 

ANYAMAN -Vlechtwerk

  
  samenwerking Bahana Musik Produksi met Artant       Initiatiefnemers:Rudy Tuhusula en Djana Sibarani  
  Anyaman was een groter project waarin muziek, tekst en beweging als een vlechtwerk (Anyaman) in een vertelling werden verweven en muzikaliteit de rode draad van het verhaal vormde. Een nieuwe vorm van dans, muziek en geactualiseerd tekst in een traditionele structuur, waardoor de vertaalslag voelbaar en transparant wordt.
De gekozen vorm van oosterse en westerse muziekstijlen heeft soms de functie van illustratie, dan weer van een sferisch ondersteuning, en dan weer geeft het commentaar of loopt vooruit op de gebeurtenissen.
Inspiraties voor de muziek waren oa. Moussorgski's Schilde­rijententoonstelling, Bela Bartoks' Microcosmos, Louis Andriessens' Broadway Boogie Woogie (Mondriaan), Alban Berg's Lyrische Suite, traditionele Wayang Kulit muziek en fluitmuziek van de Javaanse componist Sordjoe Poetro.
  

De Kameleons en Vleermuis was een voorstudie. Doel was aspecten van de leef- en denkwereld van de Indonesiër toegankelijk te maken. Tegen het decor bestaande uit muziekinstrumenten, een eigen gebouwde "gamelan" en twee hangende klarinetten, die ruimtelijk vorm gaven aan de dualiteit, traditioneel indonesisch (gamelan) en modern westers (enkel instrument) werd de gedegen vertaalslag zichtbaar gemaakt die vereist is voor de discrepantie tussen de leef- en denkwijze van "de Nederlander" en "de Indonesiër" in ons zelf: tussen het westers bewustzijn en de oosterse ziel.

 
 
Resultaten

Er was aandacht op de radio, waaronder  een uur in het programma Patu Lele op Oras, lokale molukse radio te Amsterdam en een item van een kwartier op Radio Midden Nederland. De voorstelling was enerzijds gericht op mensen met Indische en ook Molukse achtergrond, maar ook buitenstaanders Indonesische cultuur zoals een theaterpubliek met interculturele belangstelling en academisch geïnteresseerden. We kregen veel reacties van bezoekers, die gekenmerkt werden door een grote inhoudelijkheid en bijna zonder uitzondering positief waren. Een greep eruit:

Tanneke de Groot (programmamaakster VPRO-radio), die de Pasar Malam tipte, vond de teksten van Soeroto indrukwek­kend, con­fronterend, scherp en mooi in taal gebruik.

Titia Tarenskeen, verhalenvertelster, vond het een goed­gekozen fabel, sterk geactualiseerd waarbij de keuze voor de Wayang vorm een goede zet was.

Henk Smeets, Moluks Historisch Museum, vond het baanbre­kend en actueel.

Zhu Jun, Chinees theatermaker, vond het een intrigerende sfeer in een verfijnde, precie­ze vorm, met name in zijn werking van licht, beweging en stemgebruik.

Op de Pasar Malam waren er een aantal met name oudere indische toeschouwers die in weerwil tot het gebruik op zo'n manifesta­tie ademloos van begin tot einde zaten te kijken en zelfs nog na afloop. Over het algemeen herkenden indisch mensen de voorstelling, ondanks haar vernieuwende vorm, als een in hun verteltraditie.Ook werd de Kameleons als een performance nogmaals opgevoerd op het festival Chaos en Verbeelding van het Humanistisch Verbond en de Hogeschool Diemen te Haarlem op 21 mei 1995.

Rudy Tuhusula werd benaderd door Paradiso om van de Kameleons een kameropera versie te maken in het kader van hun projekt de TRIBUNE, waarin nieuwe componisten de kans gegeven werd zich te presenteren. Deze kameropera werd op 19 maart 1995 met een nieuwe bezetting, naast Rudy Tuhusula, Israel Wannee (muzikant), Sonja van Lier (opera zangeres, sopraan) en Anis Magi (danser/beweger). Reactie van Bert Blanken (Paradiso-presentator, en programmamaker VPRO):

"een heel verrassende actualisering binnen intrigerende muziek".

 
 

SCHURK EN SCHELM

  
 

Gamelanorkest GONG TIRTA , initiatiefnemers Renadi Santoso en Djana Sibarani

 
 

Nieuw concept voor de traditionele gamelan als voorwaarde voor het kunnen experimenteren met klank, vertelling en dans en voor meer en nieuwe compositorische mogelijkheden De vernieuwing van het gamelan orkest Tirta, zowel de orkestpraktijk als compositorisch in relatie of op basis van het klassiek repertoire.

    
  De voorstelling is gebaseerd de Tekenaar op een allegorisch balisch verhaal zonder moralisme, laconiek van toon; een verhaal met een duidelijke rode draad, verschillende sferen en een open eind, dat in theatraal-muzikaal opzicht de mogelijkheid geeft steeds een andere sfeer op te roepen.